TRUNG DUNG TÂN KHẢO: TRUNG DUNG YẾU CHỈ

«Luân lạc mãi tới bến bờ xa lắc»

Trong đêm tăm tối biết dạt về đâu!

Lênh đênh sống trên trùng dương thời khắc,

Chẳng buông neo dừng lại được ngày sao.[1]

Biên khu luân lạc từ bao,

Tìm sao cho thấy đường vào Trung dung! [2]

Đường Trung dung lung linh ẩn khuất.[3]

Nẻo Bồng lai gai dấp lau che.[4]

Bao giờ mới tỉnh giấc mê,[5]

Bao giờ tâm mới hướng về tinh vi.

Bao giờ cái thế nguy mới hết.[6]

Biết bao giờ ‘Nhân hiệp với thiên’,[7]

Bao giờ thiên mệnh sáng lên,[8]

Trời mây khắp chốn âm êm hiệp hòa.[9]

Ngẫm cho kỹ: Tính là thiên mệnh,[10]

Là tinh hoa[11] là chính đạo trời.[12]

Vầng trăng ‘minh đức sáng ngời’,[13]

Mà mây ‘nhân dục’ lấp vùi mất trăng.[14]

Nhưng trăng sáng muôn năm vẫn sáng

Mây dù che chẳng phạm đến trăng.

Chỉn e trần thế tối tăm,

Con đường phiêu lãng muôn phần gian lao.[15]

Trời cao cả lẽ nào không sợ?

Trời chẳng xa, trời ở đáy lòng.[16]

Cho nên nội kính ngoại cung,[17]

Mắt nhìn chẳng thấy, tưởng chừng kề bên.[18]

Trời tuy nhị vô biên vô tận,

Nhưng mà Trời vẫn lẩn trong tâm.[19]

Thật là kỳ ảo khôn cùng,[20]

Không hơi không tiếng vẫn lừng uy danh.[21]

Khuôn phép Trời ‘chí thành, chí thiện’.[22]

Tiếng của Trời là tiếng lương tâm.[23]

Mới hay trong chốn cát lầm,

Muôn ngàn đã sẵn, vô ngần ngọc châu.[24]

Mới hay giữa sông sâu núi thẳm,

Vẫn có đường bằng phẳng thênh thênh.

«Đường trời rong ruổi mặc tình,

Không xiên, không vẹo, không vênh không tà.

Đường trời nọ bao la thảng đãng,

Không quanh co, không vặn, không xiên;

Đường trời phẳng lặng êm đềm.

Không hề tráo trở, đảo điên, vậy vò.

Đường trời nọ thẳng vo, thẳng tắp,

Vút một lèo tới cực cao minh.» [25]

Đó là duy nhất duy tinh,[26]

Đó là thái cực tinh, thành xưa nay.[27]

Cuộc phù thế chớ say danh lợi,[28]

Bả lợi danh phất phới hão huyền,

Chớ mê những cái đảo điên,

Mà quên mất cái vững bền ngàn thu.

Sông thế sự hãy ưa chèo ngược,

Chèo ngược dòng lên tuốt căn nguyên.[29]

Căn nguyên là chính thanh thiên,

Vô biên, vô tận, triền miên không cùng.[30]

Bỏ phù phiếm tìm tông tìm tích,[31]

Dương cung thần ngắm đích thâm tâm.[32]

Bắn vào trung điểm tâm thần,

Ấy là thoát cõi hồng trần lầm than.[33]

Như trăng sáng băng ngàn trần thế,

Rẽ Đẩu, Ngưu, đượm vẻ thần tiên.[34]

Ấy là tâm pháp Thánh, Hiền,

Ấy là Trung đạo tương truyền xưa nay.[35]

Máy tạo hóa phơi bày trước mắt,

Lẽ huyền vi đâu bặt tăm hơi.[36]

Mới hay muôn sự tại người,

Một lòng vàng đá, thì trời cũng thua.[37]

Hãy học hỏi cho ra gốc ngọn,[38]

Hãy cố công làm trọn mệnh Trời.[39]

Tâm kia lạc lõng tả tơi,

Thu về chớ để vãi rơi ngoài đàng.[40]

Tính trời ấy khuôn vàng, thước ngọc,[41]

Phải chắt chiu bao bọc ngày đêm.[42]

Tồn tâm dưỡng tính cho nguyên,

Tơ hào nhân dục chớ hoen gương Trời.[43]

Lòng băng tuyết thảnh thơi thảng đãng,[44]

Sống đơn sơ kết bạn vô biên.

Rộng dày cùng đất sánh duyên,

Cao minh kết ngãi thanh thiên muôn nghìn.[45]

Mỗi động tác phải nêu gương mẫu,

Mỗi hành vi nêu dấu nên khuôn,

Lời lời ngọc nhả châu phun,

Lưu cho hậu thế muôn ngàn dài lâu.[46]

Gẫm đạo lý có sau có trước,

Lẽ âm dương có ngược có xuôi.

Xuôi là gió cuốn bụi đời,

Đẩy đưa vào chốn trần ai cát lầm.

Có thử thách mới phân vàng đá,

Có lầm than mới rõ chuyện đời.

Ngược là sấm chớp tơi bời,

Tầng sâu bày giãi căn trời nội tâm.[47]

Trông tỏ đích chí nhân chí chính

Biết mục phiêu sẽ định sẽ an.[48]

Rồi ra suy xét nguồn cơn,

Con đường «phối mệnh» chu toàn tóc tơ.[49]

Vốn hoàn thiện quang hoa mọi lẽ,

Ấy tính Trời muôn vẻ tinh anh.

Quang minh rồi mới tinh thành,

Ay nhờ giáo hóa tập tành mà nên.

Đã hoàn thiện tất nhiên thông tuệ,

Thông tuệ rồi ắt sẽ tinh thành.[50]

Việc gì tính trước cũng linh,

Không toan tính trước âu đành dở dang.

Lời xếp trước hoang mang khôn lẽ,

Việc tính rồi hồ dễ rối ren.

Hành vi đã sẵn chốt then,

Sẽ không vấp vướng, sẽ nên tinh thành.

Đạo làm người có rành duyên cớ,

Sẽ mênh mang muôn thuở muôn đời.[51]

Hoàn toàn là đạo của Trời,

Trở nên hoàn thiện, đạo người xưa nay.

Người hoàn thiện cất tay là trúng,

Chẳng cần suy, cũng đúng chẳng sai.

Thung dung Trung Đạo tháng ngày,

Ấy là vị thánh từ ngay lọt lòng.

Còn những kẻ cố công nên thánh,

Gặp điều lành phải mạnh tay co.

Ra công học hỏi thăm dò,

Học cho uyên bác, hỏi cho tận tường.

Đắn đo suy nghĩ kỹ càng,

Biện minh đã thấu, quyết mang thi hành.

Đã định học, chưa thành chưa bỏ,

Đã hỏi han, chưa tỏ chưa thôi.

Đã suy, suy hết khúc nhôi,

Chưa ra manh mối, chưa rời xét suy.

Biện luận mãi, tới khi vỡ lẽ,

Chưa rõ ràng, không thể bỏ qua.

Đã làm, làm tới tinh hoa,

Tinh hoa chưa đạt, việc ta còn làm.

Người một chuyến thâu toàn thắng lợi,

Ta tốn công dở dói trăm khoanh;

Người làm mười lượt đã thành,

Ta làm nghìn thứ, ta ganh với người.

Đường lối ấy nếu ai theo được,

Dẫu u mê sau trước sẽ thông.

Dẫu rằng mềm yếu như không,

Sớm chày cũng sẽ ra lòng sắt son.

Đạo quân tử như in lữ thứ,

Muốn đi xa phải tự chỗ gần.

Đạo người như cuộc đăng san,

Muốn lên tới đỉnh, đầu đàng là chân.[52]

Việc Trời thực muôn phần huyền ảo,

Thực sâu xa ẩn áo khôn cùng.[53]

Cho hay đức nhẹ như lông,

Như lông chưa thoát được vòng trọng khinh.[54]

Đức Trời thực uy linh siêu việt,

Không tiếng tăm, trác tuyệt vô cùng.[55]

Cho người cái đạo Trung Dung,[56]

«Thiên nhân nhất quán» thần thông điệu huyền

Khủng cụ[57] rồi phối Thiên,[58] phối mệnh,[59]

Ấy đầu đuôi động tĩnh phù trầm.

Nguyên lai, bản mạt,[60] thiển thâm,

Hiển vi,[61] tụ tán , xa gần,[62] ngược xuôi.

Cái tạm bợ bao ngoài vĩnh cửu,

Áo thô sơ che dịu gấm hoa,[63]

Rồi ra vàng ngọc sáng lòa,

Trời người định vị «Trung, Hòa» [64] vô biên.

Hi vọng các bạn có thể ủng hộ trong khả năng, để giúp đỡ đội ngũ biên tập và chi phí duy trì máy chủ đang ngày một tăng. Mọi đóng góp xin gửi về:
Người nhận: Hoàng Nhật Minh
Số tài khoản: 103873878411
Ngân hàng: VietinBank

TỦ SÁCH TINH HOA:

Sách nói: 04:35:21

Lối Sống Tối Giản Của Người Nhật (Sasaki Fumio)

Sách nói: 73:13:01

Tam Quốc Diễn Nghĩa (La Quán Trung)

Sách nói: 15:20:36

Thép Đã Tôi Thế Đấy (Nicolai Ostrovsky)

Sách nói: 18:55:02

Bố Già (Mario Puzo)

Sách nói: 03:07:21

Ông Già Và Biển Cả (Ernest Hemingway)

Sách nói: 07:57:44

Không Gia Đình (Hector Malot)

Cởi Trói Linh Hồn (Michael A. Singer)

Sách nói: 09:41:54

Đạo Của Vật Lý (Fritjof Capra)

Yêu Trong Tỉnh Thức - Being In Love (Osho)