TINH HOA CÁC ĐẠO GIÁO: CHƯƠNG 16. ĐIỀU KIỆN TIÊN QUYẾT ĐỂ KHẢO CỨU PHẬT GIÁO CHO CÓ HIỆU QUẢ

Đạo Phật, cũng như mọi Đạo có một có một quá trình lịch sử lâu dài, tuy do một Giáo chủ khởi xướng, nhưng kỳ thực là công trình của biết bao con tim, khối óc, trải qua bao thời đại.

Cho nên Đạo Phật, cũng như các Đạo, dần dà trở thành muôn mặt, cái hay chen cái dở, cái thấp lẫn cái cao, phản ảnh đúng mọi sắc thái, mọi trình độ của con người muôn mặt.

Bởi thế, trong công trình khảo cứu Phật giáo, nếu muốn tìm tòi, lượm lặt ít nhiều khía cạnh phiến diện thì dễ, nhưng nếu muốn đi tìm tinh hoa Phật Giáo mà không có bí quyết thì cũng ví như mò trăng đáy nước, hái sao trên Trời.

Không có những tiêu chuẩn chắc chắn để khảo cứu Phật Giáo, ta sẽ quanh quẩn, lạc lõng trong rừng thư tịch Phật Giáo, mà chẳng còn biết đâu là lối thoát, nẻo ra; sẽ chuốc mua, đeo đẳng vào thân muôn dây rợ tu trì, mà chẳng sao gỡ được ra; sẽ nghiện ngập, say sưa lời kinh, câu kệ, mà không sao chinh phục được tự do, khinh khoát.

Nhưng nếu ta có kim chỉ nam mà đi vào học thuyết Phật giáo, ta sẽ ung dung lui tới, tung hoành dọc ngang mà chẳng sợ lạc đường, lạc đích, ta sẽ dễ dàng gạt bỏ những phù hoa, bác tạp bên ngoài, mà thâu thái lấy tinh hoa, vi diệu bên trong.

Chúng ta sẽ khảo sát:

A. Những điều kiện tiên quyết để khảo cứu Phật giáo cho có hiệu quả.

B. Siêu hình học Phật Giáo.

C. Tối thượng thừa Phật giáo.

ĐIỀU KIỆN TIÊN QUYẾT ĐỂ KHẢO CỨU PHẬT GIÁO CHO CÓ HIỆU QUẢ

Muốn khảo cứu Phật Giáo cho rốt ráo, cần phải thông minh, lanh lợi, và có một nền tảng học vấn vững chãi.

Triết lý Phật giáo cao siêu, nếu không thông minh, lanh lợi, không học nhiều, biết rộng, làm sao thấu triệt được?

Cần có một tinh thần vô tư, vô uý khi khảo sát Phật Giáo.

Phật nói trong kinh Kalamasutta: “Đừng nên vội tin những lời đồn thổi, những lời truyền tụng lưu lai tự cổ thời; những phong thanh, những lý lẽ, những suy luận hữu lý, những hình thức bên ngoài; những dư luận, trào lưu đang được sùng thượng, những giả thuyết, những ức đoán; và cũng đừng tin, vì thế giá ta là sư phụ. Nhưng nếu kinh nghiệm bản thân chư vị thấy điều chi là xấu, điều chi làm cho chư vị tần phiền, khổ cực, thì hãy vứt bỏ nó đi. Còn nếu chư vị thấy điều nào là hay, là hoàn toàn không chê trách được, và sẽ đem lại cho chư vị thảnh thơi, giải thoát, thì chư vị hãy đem thực thi, áp dụng.” [1]

3.Thế tức là Phật dạy phải lấy lương tâm, lương tri mình làm đuốc sáng soi cho mình, phải trọng lương tâm, lương tri mình, hơn mọi sách vở, mọi truyền thống.

Thế mới hay:

“Thần thánh ngàn xưa đều quá vãng,

Tâm ta, mới thực chính thày ta” [2]

4. Phật bảo A Nan: “...Các Ông là nam tử, đã học rộng, biết nhiều, mà trở lại chấp chỗ thấy, nghe suông, chẳng biết tiến tu, sao tự khinh mình đến thế!” [3].

Như vậy, ta phải biết tự tôn, tự trọng, đừng quá khinh khi mình và đừng quá tán dương Phật. [4]

Phật nói: “Bạn là Phật đang thành, Ta là Phật đã thành” [5], chứ Phật không hề nói: “ Hỡi loài người mê muội kia, từ nay hãy thờ lạy ta, vì ta đã được siêu thoát, giác ngộ...”

5. Phải có thành tâm thiện chí, cố gắng khảo sát, để tìm tinh hoa, để tìm những điều huyền vi, áo diệu, chứ không phải để thu lượm thêm ít nhiều sáo ngữ, thêm vài khái niệm phù phiếm, hay thêm ít câu chuyện làm quà.

6. Muốn giải thoát, cần phải hiểu đường lối, tôn chỉ, cần phải giác ngộ, cần phải chuyển hoá tâm hồn, hồi quang phản chiếu, tập trung tinh thần cho thoát ly hình tướng, chứ không phải hành hạ xác thân, tụng niệm đến rát cổ, bỏng họng.

Phật nói: “ Bao lâu con người còn ở trong lưới mê vọng, sẽ chẳng sao mà được thanh tịnh, mặc dầu khảo cứu thánh thư, cúng dường thần thánh, ăn chay, nằm đất, thức đêm, thức hôm, hay trì tụng kink kệ.”

“Bố thí cho kẻ tu hành, hành hạ thân xác, lễ bái, cúng quải, cũng không làm cho thanh tịnh được những kẻ mà lòng còn đầy ham muốn vị kỷ. Chẳng phải do ăn thịt cá, mà con người trở nên ô trọc, nhưng chính ô trọc vì say sưa, ương bướng, cố chấp, gian lận, ghen tuông, kiêu căng, tự thị, khinh khi, hay có đầy ác ý.” [6]

Phải tìm hiểu từ ngữ Phật Giáo.

Nếu không hiểu từ ngữ, làm sao quán triệt được ý nghĩa.

Kinh Lankavatara-Sutra viết: “ Những kẻ ngu muội sa lầy trong từ ngữ, như voi sa lầy trong đống bùn.” [7]

8. Khảo cứu Phật Giáo muốn cho thấu đáo, cần mở con tim, khối óc cho rộng rãi; cần phải am tường các học thuyết Đông Tây, kim cổ, để phối kiểm, để tìm cho ra chỗ đồng qui, nhất trí; cần hiểu cho thấu đáo về con người, vì không có học thuyết nào vượt quá được con người toàn diện. [8]

9. Nhiều người chỉ hiểu Phật giáo một cách tiêu cực.

Họ cho rằng: đời là bến mê, bể khổ nên cần thoát ly đời. Họ cho rằng: sinh ra đời là cái tội nợ, hứng lấy biết bao luân hồi, nghiệp chướng, coi thân tứ đại giả hợp là ô trọc, cho nên họ sợ đời, sợ mình; bè bạn cùng khói hương kinh kệ, cố làm cho lòng mình héo hon, cô quạnh, xác thân mình ốm o, gầy mòn, tưởng thế là đắc đạo, thành Phật. Họ muốn đi tìm tự do, hạnh phúc, mà thực tình đã tự rước cho mình biết bao giây rợ, trói buộc, khổ đau. Thực đáng thương thay!

Nhưng thực ra, chủ trương của Phật đâu có âu sầu, ảm đạm, trì trệ, tiêu cực như vậy.

Phật, cũng như các Thánh Triết mọi nơi, mọi đời, đã cố gắng vạch cho nhân loại con đường vinh quang và hạnh phúc, một nếp sống vô biên, vô tận, vĩnh cửu, trường tồn.

Tuy sống giữa phù hoa của cuộc đời vương giả, Phật đã cảm thấy sâu xa sự chất chưởng của vinh quang, phú quí bên ngoài; Phật muốn đi tìm một cái gì cao siêu và vĩnh cửu.

Sống trong biến thiên, tương đối, Phật đã phát nguyện tìm cho ra hằng cửu, tuyệt đối.

Nhìn thấy mọi nỗi đau thương chết chóc của nhân quần, Phật đã phát nguyện tìm cho ra hạnh phúc và trường sinh.

Thấy con người bị trói buộc, nô lệ, Phật đã phát nguyện tìm cho ra tự do, giải thoát.

Vậy ta sẽ theo lối đường của Phật mà đặt lại những vấn đề then chốt của cuộc đời.

Như trên đã nói, sống trong biến thiên,, chất chưởng, tương đối, dĩ nhiên sẽ phải lệ thuộc, sẽ không thể nào được hạnh phúc bền bỉ, như vậy, muốn được tự do, hạnh phúc, trường tồn, tất nhiên phải tìm cho ra tuyệt đối hằng cửu, bất biến.

Phật nói: “Hỡi các tì kheo, có một thực trạng bất sinh, bất thành, bất ỷ, bất tạp, vì nếu không có thực trạng ấy, thì làm sao giải thoát được những cái sinh, thành, ỷ, tạp. Nhưng vì có thực trạng ấy, nên có đường thoát cho những cái sinh, thành, ỷ, tạp.” [9]

Vậy chúng ta phải tìm cho ra thực trạng ấy. Nó sẽ là Chân Lý tuyệt đối, chân lý rốt ráo, nó sẽ gỉai thoát ta. Đó là chính Niết Bàn ta tìm kiếm. [10]

Hi vọng các bạn có thể ủng hộ trong khả năng, để giúp đỡ đội ngũ biên tập và chi phí duy trì máy chủ đang ngày một tăng. Mọi đóng góp xin gửi về:
Người nhận: Hoàng Nhật Minh
Số tài khoản: 103873878411
Ngân hàng: VietinBank

TỦ SÁCH TINH HOA:

Bụi Phấn - Tuyển Chọn Những Câu Chuyện Hay Nhất (Nhiều Tác Giả)

Đường Đến Tự Do - Tăng Tốc Hiệu Quả Tự Do Tài Chính Của Bạn (Peter Mallouk)

Bí Quyết Trường Thọ Của Người Nhật (Shigeaki Hinohara)

Sách nói: 01:53:28

Chicken Soup For The Soul - Tập 19: Tin Vào Ngày Mai (Jack Canfield)

Tử Tế Đáng Giá Bao Nhiêu? (Bernadette Rusell)

Khác Biệt Để Bứt Phá (Jason Fried)

Nhà Đầu Tư Thông Minh (Benjamin Graham)

Sách nói: 05:45:45

Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất (Ajahn Brahm)

Những Nguyên Lý Quản Trị Bất Biến Mọi Thời Đại (Peter Drucker)