THÂN THIẾT - TIN CẬY BẢN THÂN MÌNH VÀ NGƯỜI KHÁC: THÓI QUEN PHẢN ỨNG

Bốn cạm bẫy

Mọi người sợ âm nhạc lớn, mọi người sợ thơ ca lớn, mọi người sợ thân thiết sâu sắc. Chuyện tình của mọi người chỉ là gây chuyện rồi chạy trốn. Họ không đi sâu vào bản thể của nhau bởi vì đi sâu vào bản thể của nhau, nỗi sợ có đó - cái ao bản thể của người kia sẽ phản chiếu bạn. Trong cái ao đó, trong tấm gương của bản thể của người kia, nếu bạn không được tìm thấy - nếu tấm gương vẫn còn trống rỗng, nếu nó không phản chiếu cái gì - thế thì sao?

Thói quen phản ứng

Phản ứng là từ quá khứ; đáp ứng là từ hiện tại. Phản ứng của bạn là từ hình mẫu quá khứ cũ. Ai đó xúc phạm bạn, bỗng nhiên cơ cấu cũ bắt đầu vận hành. Trong quá khứ mọi người đã xúc phạm bạn, và bạn đã cư xử theo cách nào đó; bạn lại cư xử theo cùng cách đó. Bạn không đáp ứng với xúc phạm này và con người này, bạn đơn giản lặp lại một thói quen cũ. Bạn đã không nhìn vào người này và việc xúc phạm mới này - nó có hương vị khác đấy - bạn chỉ vận hành như người máy. Bạn có cơ cấu nào đó bên trong mình, bạn nhấn nút, bạn nói, "Người này đã xúc phạm mình," và bạn phản ứng. Phản ứng này không phải là cho tình huống thực, nó là cái gì đó được phóng chiếu. Bạn đã thấy quá khứ trong con người này.

Chuyện xảy ra:

Phật đang ngồi dưới gốc cây nói với các đệ tử . Một người tới và nhổ vào mặt ông ấy. Ông ấy chùi nó đi, và ông ấy hỏi người này, "Còn gì nữa nào? Ông muốn nói tiếp cái gì nữa?" Người này có chút ít phân vân bởi vì bản thân người này chưa bao giờ trông đợi rằng khi bạn nhổ vào mặt ai đó, người đó sẽ hỏi, "Còn gì nữa nào?" Người này đã không có kinh nghiệm nào như vậy trong quá khứ của mình. Người này đã xúc phạm mọi người và họ đã trở nên giận dữ và họ đã phản ứng. Hay nếu họ hèn nhát và yếu đuối, họ đã mỉm cười, cố gắng bợ đỡ người này. Nhưng Phật chẳng giống thế; ông ấy không giận mà cũng không bị xúc phạm theo bất kì cách nào, không hèn nhát theo bất kì cách nào. Nhưng ông ấy đơn giản nói, "Cái gì nữa nào?" Không có phản ứng về phần ông ấy.

Các đệ tử của Phật trở nên giận lắm, họ phản ứng. Đệ tử thân cận nhất của ông ấy, Ananda, nói, "Thế này thì quá thể, và chúng tôi không thể dung thứ được điều đó. Thầy cứ giữ giáo huấn của thầy, còn chúng tôi sẽ chứng tỏ cho người này rằng anh ta không thể làm được điều anh ta đã làm đâu. Anh ta phải bị trừng phạt vì điều đó. Bằng không mọi người sẽ bắt đầu làm những điều giống thế này."

Phật nói, "Các ông im đi. Anh ta không xúc phạm ta, nhưng các ông đang xúc phạm ta đấy. Anh ta là người mới, người lạ. Anh ta phải đã nghe mọi người nói điều gì đó về ta, rằng 'người này là kẻ vô thần, con người nguy hiểm, người đẩy người khác ra khỏi đường của họ, nhà cách mạng, kẻ làm hư hỏng.' Và anh ta có thể đã hình thành nên ý tưởng nào đó, khái niệm nào đó về ta. Anh ta đã không nhổ vào ta, anh ta đã nhổ vào khái niệm của anh ta, anh ta đã nhổ vào ý tưởng của anh ta về ta - bởi vì anh ta không biết ta chút nào, cho nên làm sao anh ta có thể nhổ vào ta được?

"Nếu các ông nghĩ về điều đó sâu sắc," Phật nói, "anh ta đã nhổ vào tâm trí riêng của anh ta đấy. Ta không phải là một phần của nó, và ta có thể thấy rằng người đáng thương này phải có cái gì đó khác để nói bởi vì đây là cách nói điều gì đó - nhổ là cách nói điều gì đó. Có những khoảnh khắc khi các ông cảm thấy rằng ngôn ngữ là bất lực - trong tình yêu sâu sắc, trong giận bừng bừng, trong ghét, trong lời cầu nguyện. Có những khoảnh khắc mãnh liệt mà ngôn ngữ trở thành bất lực. Thế thì các ông phải làm cái gì đó. Khi các ông đang trong tình yêu sâu sắc và các ông hôn một người hay ôm người này, các ông đang làm gì? Các ông đang nói cái gì đó. Khi các ông giận dữ, giận lắm, các ông đánh người này, các ông nhổ vào người này, các ông đang nói điều gì đó. Ta có thể hiểu được anh ta. Anh ta phải có cái gì đó nữa để nói, đó là lí do tại sao ta hỏi, "Còn gì nữa nào?"

Người này thậm chí còn phân vân hơn! Và Phật nói với các đệ tử của ông ấy, "Ta bị xúc phạm nhiều hơn bởi các ông đấy, vì các ông biết ta, và các ông đã sống nhiều năm cùng ta rồi, vậy mà các ông vẫn phản ứng."

Phân vân, lẫn lộn, người này trở về nhà. Anh ta không thể nào ngủ được cả đêm. Khi bạn gặp vị phật, vẫn ngủ như cách bạn thường ngủ trước đây là khó, là không thể được. Anh ta cứ bị ám ảnh hoài về kinh nghiệm này. Anh ta không thể nào giải thích được điều đó cho bản thân mình, điều đã xảy ra. Anh ta run khắp người và vã mồ hôi. Anh ta chưa bao giờ bắt gặp một người như vậy; người đó làm tan tành toàn thể tâm trí anh ta và toàn thể hình mẫu của anh ta, toàn thể quá khứ của anh ta.

Sáng hôm sau anh ta quay lại chỗ đó. Anh ta quì xuống dưới chân Phật. Phật lại hỏi anh ta, "Còn gì nữa nào? Lần này nữa lại là cách nói cái gì đó mà không thể nói được trong ngôn ngữ. Khi ông tới và chạm chân ta, ông đang nói cái gì đó mà không thể nói được một cách bình thường, với cái đó mọi lời đều thành chật hẹp chút ít; nó không thể được chứa trong chúng." Phật nói, "Trông đấy, Ananda, người này lại ở đây, người này đang nói cái gì đó. Người này là con người của xúc động sâu sắc."

Người này nhìn Phật và nói, "Xin tha thứ cho tôi về điều tôi đã làm hôm qua."

Phật nói, "Tha thứ sao? Nhưng ta không là cùng người mà ông đã làm điều đó. Sông Hằng chảy mãi; nó chưa bao giờ là cùng sông Hằng đó. Mọi người đều là một dòng sông. Người mà ông đã nhổ vào không còn ở đây - ta trông giống người đó thôi, nhưng ta không phải là người đó, nhiều điều đã xảy ra trong hai mươi bốn giờ này! Dòng sông đã chảy nhiều thế. Cho nên ta không thể tha thứ cho ông được bởi vì ta không có bực tức gì với ông cả.

"Và ông cũng mới rồi. Ta có thể thấy ông không là cùng người đã tới hôm qua bởi vì người đó đã giận dữ - người đó là cơn giận! Người đó đã phỉ nhổ, trong khi ông đang lạy dưới chân ta, chạm chân ta - làm sao ông có thể là cùng người đó được? Ông không phải là cùng người đó, cho nên chúng ta quên chuyện đó đi. Hai người đó - người nhổ và người bị nhổ - cả hai đều không còn nữa rồi. Lại gần đây. Chúng ta nói về cái gì đó khác."

Đây là đáp ứng.

Phản ứng là từ quá khứ. Nếu bạn phản ứng từ thói quen cũ, từ tâm trí, thế thì bạn không đáp ứng đâu. Mang tính đáp ứng là sống động toàn bộ trong khoảnh khắc này, ở đây bây giờ. Đáp ứng là hiện tượng đẹp, nó là cuộc sống. Phản ứng là chết, xấu, mục nát; nó là cái xác. Chín mươi chín phần trăm thời gian bạn phản ứng và bạn gọi nó là đáp ứng. Hiếm khi đáp ứng xảy ra trong cuộc sống của bạn; nhưng bất kì khi nào nó xảy ra, bạn đều có thoáng nhìn. Bất kì khi nào nó xảy ra, cánh cửa tới cái không biết mở ra.

Quay về nhà và nhìn vợ bằng đáp ứng đi, không với phản ứng. Tôi nhìn mọi người, họ có thể đã sống với người đàn bà trong ba mươi năm, bốn mươi năm, và họ đã thôi nhìn vào cô ấy! Họ biết cô ấy là "bà già," người đàn bà già này họ nghĩ là họ biết. Nhưng dòng sông cứ chảy mọi lúc. Người đàn bà này không là cùng người đàn bà mà họ đã cưới. Đó là hiện tượng quá khứ rồi, người đàn bà đó bây giờ không tồn tại ở đâu cả; đây là người đàn bà hoàn toàn mới.

Mọi khoảnh khắc bạn đều được sinh ra mới toanh. Mọi khoảnh khắc bạn đều chết đi, và mọi khoảnh khắc bạn được sinh ra. Nhưng về sau bạn có nhìn vào vợ mình, mẹ mình, bố mình, bạn mình không? Bạn đã dừng nhìn bởi vì bạn nghĩ họ tất cả đều già rồi, và phỏng có ích gì mà nhìn vào họ. Quay về và nhìn lại bằng con mắt tươi tắn, như bạn nhìn vào người lạ, và bạn sẽ ngạc nhiên người đàn bà già này đã thay đổi nhiều thế nào.

Những thay đổi vô cùng xảy ra mọi ngày. Nó là một luồng. Mọi thứ cứ chảy đi, chẳng cái gì đông cứng. Nhưng tâm trí là thứ chết, nó là hiện tượng đông cứng. Nếu bạn hành động từ tâm trí đông cứng, bạn sống cuộc sống chết. Bạn không thực sự sống - bạn đã trong nấm mồ.

Vứt bỏ phản ứng đi. Và cho phép ngày một nhiều đáp ứng hơn. Mang tính đáp ứng là có trách nhiệm. Mang tính đáp ứng, là việc đáp ứng, là nhạy cảm. Nhưng nhạy cảm với ở đây và bây giờ.

Hi vọng các bạn có thể ủng hộ trong khả năng, để giúp đỡ đội ngũ biên tập và chi phí duy trì máy chủ đang ngày một tăng. Mọi đóng góp xin gửi về:
Người nhận: Hoàng Nhật Minh
Số tài khoản: 103873878411
Ngân hàng: VietinBank

TỦ SÁCH TINH HOA:

Lãnh Đạo Bằng Sức Mạnh Trí Tuệ Cảm Xúc (Nhiều Tác Giả)

Give And Take - Cho Và Nhận (Adam Grant)

Flow Dòng Chảy (Mihaly Csikszentmihalyi)

Sách nói: 07:39:44

Think Again - Dám Nghĩ Lại (Adam Grant)

Sách nói: 05:34:01

Đường Về Tỉnh Thức (Ts. Bs. Trần Tuấn Anh)

Tư Duy Ngược Dịch Chuyển Thế Giới (Adam Grant)

Sức Mạnh Của Ngôn Từ (Don Gabor)

Sách nói: 11:01:27

Bí Quyết Áp Dụng 7 Thói Quen Của Bạn Trẻ Thành Đạt (Sean Covey)

Trường Năng Lượng Và Những Nhân Tố Quyết Định Hành Vi Của Con Người - Power Vs Force (David R. Hawkins)